Dag 3 Glenwood Spring – Marble – Montrose

Om 7 uur stond het ontbijt klaar. Het ontbijt wordt over het algemeen verzorg in een kleine ruimte nabij de receptie van het motel. Het was al gezellig druk. Nu moet je je voorstellen dat er meestal alleen maar bagels op het menu staan die je moet roosteren in de enkele broodrooster die het motel rijk is. Het broodrooster heeft 4 sleuven dit x het aantal gasten. Verder is er een overvloed aan diverse muffins. Het beleg bestaat uit smeerkaas en jam. Uiteraard is er ook een soort Yoghurt die je opleukt met allerlei kleuren dingetjes die je uit een vernuftige machine draait. Na het ontbijt reden wij naar het plaatsje Marble om met een Jeep de Crystal Mill te bezoeken.
De Crystal Mill ligt dicht bij het bergdorpje Marble, het is een van de meest gefotografeerde historische bouwwerken in de staat Colorado. Het plaatsje Marble wordt ook wel de marmerhoofdstad van de wereld genoemd, in het omliggende berglandschap wordt het kwalitatief hoogwaardige Yule Marble ontgonnen. Het marmer uit deze streek werd o.a. gebruikt voor The Tomb of the Unknowns in Arlington National Cemetery, voor het Lincoln Monument in Washington DC en bij de bouw van het Empire State Building in New York City.
De Crystal Mill werd omstreeks 1892 gebouwd door George C. Eaton en B.S. Philips van de Sheep Mountain Tunnel and Mining Company. De mill, die niet echt een molen was maar een compressor station, ligt direct langs de Crystal River. Oorspronkelijk bestond het uit twee bouwwerken, The Power House en de Stamp Mill. Er was ook een dam over de rivier aangelegd waardoor het water de verticale schacht van The Power House werd ingesluisd. Met het water werd via een horizontaal waterrad een enorme luchtcompressor aangedreven, die diende om de naastgelegen Stamp Mill en machines in nabijgelegen mijnen van energie te voorzien. In de Stamp Mill werd het ijzererts dat in de mijnen werd gewonnen fijngestampt. De Sheep Mountain Mine werd in 1917 gesloten, en dat betekende ook dat The Crystal Mill niet langer werd gebruikt. De Stamp Mill is sindsdien geheel vervallen, maar The Power House bestaat nog wel: dat is het gebouw dat op de foto’s te zien is.
Direct voorbij de Crystal Mill ligt het plaatsje Crystal City, waar gedurende een periode van ongeveer 40 jaar (van 1880 tot 1920) de mijnwerkers en hun families woonden. Nadat de mijnwerkers wegtrokken is het plaatsje jarenlang verlaten geweest, maar enige tijd geleden is het door vijf families weer in gebruik genomen als zomerverblijfplaats. Hoewel er nog diverse verlaten, dichtgetimmerde huizen te zien zijn, is Crystal City dus geen echte Ghost Town meer. De zes mijl lange weg tussen Marble en de Crystal Mill is smal en ruig, en gaat op sommige plekken dicht langs kleine afgronden af. Tijdens een groot deel van het jaar is de weg onbegaanbaar voor alle voertuigen, meestal is de weg alleen open gedurende de maanden juni tot en met oktober. 

De route is absoluut niet geschikt voor een huurauto, ook niet voor een SUV. Om de Crystal Mill te kunnen bereiken, zal je dus gebruik moeten maken van een guided tour. Je wordt dan door een ervaren chauffeur in een voor het ruige terrein geschikte Jeep naar de Crystal Mill en naar Crystal City gebracht.
Onze chauffeur Smithy is een gepensioneerde US ambassade medewerker en heeft de hele wereld gezien. Nu runt hij samen met zijn vrouw Betsy, Chrystal Mill River Jeep Tour. Een waanzinnige ervaring ook gezien het feit dat zijn Jeep met de bijnaam Nellybelly het bouwjaar 1953 heeft. Ook wees Smithy ons een oude zilvermijn aan. Het verhaal gaat dat de vrouwelijke eigenaresse, in 1895, bestolen werd door haar boekhouder. Het zilver werd getransporteerd met 5 ezels. Toen de boekhouder die uiteraard ook zelf het transport regelde aan kwam stond de vrouw klaar met haar colt 45. Allereerst schoot ze zijn 5 ezels dood. Vervolgens schoot ze bij de boekhouder zijn oor eraf en een paar maal in zijn been. Hierdoor raakte hij invalide. De vrouw werd opgepakt maar later door de jury vrijgesproken in verband met, zoals ze het hier noemen, justice
Na de lunch reden wij dwars door een van de steilste, donkerste en meest ruige canyons in Amerika welke is gevormd door de Gunnison River. De rivier heeft zich gedurende een periode van ongeveer 2 miljoen jaar een weg gebaand door zeer harde rotslagen aan de westelijke zijde van de Rocky Mountains. De wanden van de canyon bestaan uit vulkanisch materiaal, overwegend zwart van kleur. De kloof bereikt diepten van 600 meter en is op de meeste plaatsen niet meer dan 450 meter breed. De canyon lijkt nog extra donker doordat het zonlicht weinig kans heeft de wanden te beschijnen. Oorspronkelijk was de canyon 80 kilometer lang, maar de bouw van drie dammen heeft ervoor gezorgd dat een groot gedeelte is overstroomd. Dit gedeelte valt nu onder het Curecanti National Recreation Area. Slechts 20 kilometer van de canyon verkeert nog in de oude staat, maar dit gedeelte omvat wel het diepste en mooiste stuk. Dit deel van de canyon valt onder het Nationale Park. Na deze bijzondere rit met diverse scienics kwamen wij in Montrose aan.
Morgen rijden we naar Bluff waar we 2 dagen verblijven.